Verhit debat op Urk laat sporen na

In voorbereiding op de emotioneel verlopen raadsvergadering van donderdag 5 februari raakte Urk al in opspraak. Naar aanleiding van een elk-schandaal, stelde burgemeester Pieter van Maaren onder meer voor dat het college onbeperkt toegang zou moeten krijgen tot e-mailverkeer van raadsleden.

In Binnenlands Bestuur sprak John Bijl van het Periklesinstituut al zijn onbegrip uit over de situatie.   Tijdens de raadsvergadering van 5 februari werden de gedragsregels verworpen, maar dat maakte de vergadering niet minder bijzonder. Zo werd er een motie van treurnis aangenomen tegen de fractie Hakvoort.

Bestuursdeskundigen Michel de Vries en John Bijl schrokken van de persoonlijke en emotionele toon in het radende, verklaren voor tv. In het politieke praatprogramma Forum spreken zij over de crisis én het onvermogen van de volksvertegenwoordiging om de onderlinge problemen op te lossen.

Een van de dingen die me het meest frustreerde toe ik de politiek in kwam, was dat niemand me kon vertellen wat ik moest doen,’ zegt John Bijl, directeur van het instituut en een van de auteurs. In de loop der jaren hebben Bijl en zijn collega’s genoeg andere politici ook zien zwemmen.

Genoeg reden om op papier te zetten wat er bij het raadslidmaatschap en andere functies komt kijken. Beschrijvingen over hoe te debatteren, wat lobbyen en netwerken precies is en wat je van staats- en gemeenterecht moeten weten, waren er al. Een samenhangend kader was er nog niet. ‘We zijn uitgegaan van alle politieke vaardigheden, en niet alleen in de raadzaal,’ vult Bijl aan.

Met het profiel hoopt het Periklesinstituut beginnende en ervaren volksvertegenwoordigers te helpen in het politieke ambt. Daarnaast hoopt Bijl ook dat politieke partijen de publicatie kan gebruiken voor de selectie van kandidaten. ‘Voor besturen is het soms lastig na te gaan wat aspirant-raadsleden in hun mars hebben,’ zegt Bijl. In het profiel zijn daarom vragen opgenomen om potentieel kandidaten te ondervragen. ‘We hopen dat iedereen het profiel kan gebruiken om te investeren in de kwaliteit van de volksvertegenwoordiging.’

Het competentieprofiel is hier te vinden in de bibliotheek van het Periklesinstituut.

Toen vorig jaar in de gemeente Urk geheime stukken werd gelekt, stelde burgemeester Van Maaren een onderzoek in. Met de publicatie van dat onderzoek, werden ook nieuwe gedragsregels voorgesteld.

Er moeten betere afspraken komen over de status van ‘geheime’ en ‘besloten’ stukken, en het college moet ‘onbeperkt toegang krijgen tot e-mail verkeer van raadsleden. Het laatste voorstel staat haaks op de bestuurlijke verhoudingen, aldus John Bijl. Binnenlands Bestuur sprak met hem over de affaire én de voorgestelde gedragsregels.