‘Politici moeten weer met elkaar in gesprek treden’

In de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart aanstaande is het een legitieme vraag: doet de (lokale) democratie er eigenlijk nog wel toe? Die vraag stond aan de basis van de bijeenkomst van de VNG afdeling Utrecht en het programma Lokale Democratie in Beweging (VNG/BZK) op woensdagavond 21 februari 2018 in het stadshuis van Nieuwegein.

Hoofsspreker John Bijl bepleite dat democratie het gesprek nodig heeft — en constateert dat juist de interactie ontbreekt. ‘Ik zie te vaak raadsbesluiten die worden genomen met het tellen van de opgestoken handen in plaats van met een helder inzichtelijke afweging.’

Deliberatie is de essentie van de representatieve democratie

Een verslag van de bijeenkomst is terug te lezen bij VNG Utrecht.

‘Het lijkt erop dat de institutionele politiek niet meer weet hoe zij aansluiting kan vinden bij haar achterban,’ zegt John Bijl. Op het komende jaarcongres van de Utrechtse VNG zal hij als hoofdspreker zijn observaties vanaf de publieke tribune delen. De Mystery Burger van Binnenlands bestuur (en directeur van het Periklesinstituut) heeft al meer dan 300 gemeenteraden zien vergaderen.

Voorafgaand aan het congres sprak VNG Utrecht uitgebreid hem. Wat hem betreft is het grootste probleem dat we als samenleving democratie niet serieus genoeg nemen. ‘Raadsleden worden veel te veel aan hun lot overgelaten.’

Het hele interview is te lezen bij VNG Utrecht.

Vanaf vandaag kunnen alle Nederlanders meedoen. Via internet kunnen ze hun favourite raadslid opgeven. In totaal drie rondes bepaalt een vakjury én het publiek zo wie zich het Beste Raadslid van Nederland mag noemen.

De aandacht voor de lokale politiek is nodig, en politici hebben een schouder;opje verdiend. ‘Als de gemeenteraad een verstandig besluit neemt, hoor je daar niemand over, want dat verwacht iedereen zegt John Bijl vandaag in de Volkskrant.

In de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen willen we graag juist al die hardwerkende raadsleden in het zonnetje zetten en zijn daarom samen met Campagnebureau BKB, de Volkskrant en omroep WNLop zoek naar het Beste raadslid van Nederland.

Wil je jouw favoriete raadslid nomineren? Ga dan snel naar Besteraadslid.nl!

Lokale politici die zich vier jaar lang inzetten voor de plaatselijke publieke zaak blijven vaak onzichtbaar. Die mensen willen we in het zonnetje zetten’, legt mede-organisator Erik van Bruggen (BKB) uit aan de Volkskrant. Raadsleden verdienen meer waardering dan ze nu krijgen. ‘Als de gemeenteraad een verstandig besluit neemt, hoor je daar niemand over, want dat verwacht iedereen. Als er iets misgaat, is het opeens nieuws. Want nieuws, dat is wat afwijkt.’

Bijl zag driehonderd gemeenteraden vergaderen en volgens hem valt het reuze mee met de staat van de lokale democratie. ‘Onvoldoendes deel ik zelden uit. Slechts 5 procent is belabberd, 5 procent is uitstekend.’ En goede raadsleden spelen daar natuurlijk een belangrijke rol in.

Slechts 5 procent is belabberd, 5 procent is uitstekend

Goede raadsleden zijn in staat om uit te leggen dat het om jou draait, vindt Bijl. ‘In een goede gemeenteraad heb je op de publieke tribune het gevoel dat het over jou gaat. In andere gemeenten zijn raadsleden schaduwambtenaren geworden. Ze zijn te veel bezig zijn met de notitie van de wethouder en te weinig met elkaars argumenten. Dan marginaliseer je jezelf tot commentaar in de kantlijn van een collegestuk.’

Dat betekent minder stukken lezen, meer met mensen praten. Als het over ouderenzorg gaat, zegt hij, begin dan niet bij de beleidsnotie maar bel eerst een ouderenorganisatie. ‘Of nog beter: een oudere. Zo voelen mensen zich gehoord en worden je argumenten bovendien overtuigender.’

Gezond verstand, betrokkenheid, oog hebben voor de belangen van inwoners en je vooral niet laten opslokken door regels en procedures. Dat zijn volgens directeur Henk Bouwmans van Raadslid.nu de kwaliteiten van een goed raadslid, zegt hij tegen de krant. ‘Je moet opvattingen en gevoelens vanuit de samenleving het gemeentehuis binnenhalen.’

Om Mendes goed voor te bereiden op zijn mogelijke raadslidmaatschap, gaat hij in de vijfde aflevering naar het Raadsledencongres in Den Bosch. Samen met zijn nieuwe partijgenoten van Democraten Beverwijk (DB), Karel Fiseler en Ton Limmen, stapt hij in de auto ‘s-Hertogenbosch.

Om te netwerken, maar ook om bij te leren. Hij krijgt een workshop Politiek bedrijven in de media van John Bijl van het Periklesinstituut. ‘Zorg dat je je boodschap in een paar zinnen en op zoveel mogelijk verschillende manieren kunt vertellen,’ leert hij van Bijl.